ابلاغ زودهنگام تعرفه‌های پزشکی: بازگشت قانون‌مدار به تنظیم نظام سلامت کشور
در یک تحول بی‌سابقه در سال‌های اخیر، تعرفه‌های خدمات پزشکی سال ۱۴۰۴ برای نخستین‌بار در تاریخ ۲۸ اسفند ۱۴۰۳ و پیش از آغاز سال جدید، به‌طور رسمی ابلاغ شد. به گفته دکتر محمد رئیس‌زاده، رئیس کل سازمان نظام پزشکی کشور، این ابلاغ زودهنگام به معنای اجرای دقیق قانون و بازگشت به نظم و برنامه‌ریزی در حوزه سلامت است؛ موضوعی که سال‌ها مغفول مانده بود و اغلب تعرفه‌های پزشکی با تأخیر چندماهه اعلام می‌شدند.
وی با اشاره به تأخیرهای مزمن در ابلاغ تعرفه‌ها در سال‌های گذشته گفت: «پیش از انتخاب اینجانب به عنوان رئیس نظام پزشکی، تعرفه‌های خدمات پزشکی معمولاً در خرداد، تیر یا حتی اردیبهشت اعلام می‌شدند، موضوعی که تبعات جدی برای سیستم درمان کشور داشت. به عنوان مثال، عدم اعلام به‌موقع تعرفه‌ها باعث می‌شد سامانه‌های بیمه‌گر با تأخیر ۴ تا ۶ ماهه نسبت به اعمال آن‌ها اقدام کنند که این مسئله، طبق بررسی‌های ما، سالانه بیش از ۸۰۰ میلیارد تومان ضرر به نظام سلامت وارد می‌کرد.»
او از اقدام دولت چهاردهم، رئیس‌جمهور، معاون اول و وزیر بهداشت در اجرای قانون و ابلاغ به‌موقع تعرفه‌ها تقدیر کرد و این کار را یک حرکت “ارزشمند و امیدوارکننده” توصیف کرد.
افزایش ۴۶ درصدی تعرفه‌ها در سال ۱۴۰۴؛ اصلاح تدریجی عقب‌ماندگی ۱۵ ساله
بررسی روند افزایش تعرفه‌ها طی چهار سال اخیر حاکی از آن است که سازمان نظام پزشکی تلاش کرده تا به تدریج عقب‌ماندگی‌های انباشته‌شده تعرفه‌ها در ۱۴ تا ۱۵ سال گذشته را جبران کند. رئیس‌زاده با اشاره به «فریز شدن تعرفه‌ها» در سال‌های گذشته گفت: «ادبیات جبران این عقب‌ماندگی طی این سال‌ها در دستور کار قرار گرفت و ما توانستیم روند افزایشی معقولی را دنبال کنیم.»
بر اساس گفته‌های وی، درصد رشد تعرفه‌ها در چهار سال گذشته به شرح زیر است:
| سال | درصد افزایش |
|---|---|
| ۱۴۰۱ | ۲۸٪ |
| ۱۴۰۲ | ۲۴٪ |
| ۱۴۰۳ | ۳۵٪ |
| ۱۴۰۴ | ۴۶٪ |
وی افزود: «اگرچه در شورای عالی بیمه، افزایش ۵۴ درصدی پیشنهاد شده بود، اما در نهایت تعرفه‌ها با رشد ۴۶ درصدی به تصویب رسیدند که نسبت به سال‌های گذشته جهش خوبی محسوب می‌شود.»
تفکیک تعرفه‌ها به اجزای فنی و حرفه‌ای؛ نگاهی علمی‌تر به ساختار تعرفه‌گذاری
یکی از نوآوری‌های تعرفه‌های پزشکی سال‌های اخیر، تفکیک تعرفه‌ها به جزء “فنی” و “حرفه‌ای” است. دکتر رئیس‌زاده این تفکیک را از جمله اقدامات علمی و ساختارمند در تعرفه‌گذاری دانست که از سال ۱۴۰۳ آغاز شد و در سال ۱۴۰۴ نیز ادامه یافته است.
وی گفت: «جزء فنی شامل هزینه‌هایی مانند اقلام مصرفی، مالیات، نیروی انسانی و هزینه اقامت بیمار در مرکز درمانی است؛ در حالی که جزء حرفه‌ای به معنای دستمزد پزشک به عنوان ارائه‌دهنده خدمت است.»
رشد K حرفه‌ای که دستمزد اصلی پزشک محسوب می‌شود، در سال ۱۴۰۴ ۳۵ درصد بوده که طبق اعلام رئیس نظام پزشکی، هنوز با سطح واقعی هزینه‌های جاری پزشکان هم‌خوانی ندارد.
او افزود: «متأسفانه طی سال‌های گذشته به جزء حرفه‌ای ظلم شده است. میزان افزایش این بخش باید بیشتر می‌بود تا بتواند دستمزد واقعی پزشکان را پوشش دهد.»
هزینه‌های واقعی مطب بالاتر از تعرفه مصوب است
یکی از نکات نگران‌کننده‌ای که رئیس‌زاده بر آن تأکید کرد، عدم تطابق تعرفه‌های مصوب با هزینه‌های واقعی مطب پزشکان است. او تصریح کرد: «بررسی‌های کارشناسی ما نشان می‌دهد که هزینه تمام‌شده یک ویزیت پزشک عمومی در تهران، بیش از ۲۳۰ هزار تومان است، در حالی که تعرفه مصوب برای سال ۱۴۰۴ کمتر از این رقم است.»
وی دلایل این تفاوت را چنین برشمرد:
- افزایش اجاره‌بها
- گرانی تجهیزات پزشکی و مصرفی
- افزایش مالیات و حذف ارز ترجیحی برای دارو و اقلام پزشکی
- افزایش هزینه نیروی انسانی
او همچنین تأکید کرد که «در برخی از مناطق کشور، مانند شهرهای کوچک، حتی همین تعرفه‌های مصوب ممکن است برای مردم بالا باشد، که در این زمینه باید بیمه‌ها وارد عمل شوند و سهم بیشتری از هزینه‌ها را پرداخت کنند تا پرداختی از جیب مردم افزایش نیابد.»
هتلینگ بیمارستانی؛ خدمتی پیچیده با تعرفه‌ای ناکافی
موضوع هتلینگ بیمارستانی نیز از دیگر موضوعات مطرح‌شده در اظهارات رئیس سازمان نظام پزشکی بود. وی گفت: «هتلینگ بیمارستانی نباید ارزان نگه داشته شود. ما خدماتی را در بیمارستان‌ها ارائه می‌دهیم که از نظر سختی، دقت و حساسیت، چند برابر بیشتر از خدمات هتل‌های گردشگری هستند، اما تعرفه آن‌ها افزایش پیدا نمی‌کند.»
وی تأکید کرد: «هزینه خدمات در هتل‌های گردشگری در طول سال چند بار تغییر می‌کند، اما خدمات هتلینگ بیمارستانی با وجود حساسیت بالا، در طول سال ثابت مانده و این مسأله کیفیت خدمت‌رسانی را تحت تأثیر قرار می‌دهد.»
بحران در جذب برخی رشته‌های تخصصی پزشکی؛ زنگ خطری برای آینده نظام سلامت
رئیس‌زاده با بیان اینکه یکی از اهداف اصلی اصلاح تعرفه‌ها، جذب نیرو در رشته‌های تخصصی در حال خالی شدن بوده، اظهار کرد: «در حال حاضر، ظرفیت پذیرش در برخی رشته‌ها مانند تخصص کودکان فقط یک‌سوم تکمیل شده است، در حالی که نیاز کشور بسیار بالاست.»
وی هشدار داد که اگر تعرفه‌های حرفه‌ای به درستی تعریف نشوند، بسیاری از رشته‌های کلیدی پزشکی از بین خواهند رفت. او به رشته بیهوشی اشاره کرد و گفت: «اگر نتوانیم متخصصان بیهوشی تربیت کنیم، بسیاری از اعمال جراحی کشور مختل خواهد شد.»
تأکید بر نظارت دقیق، مبارزه با پرداخت‌های خارج از عرف و دخالت‌های غیرمجاز
رئیس سازمان نظام پزشکی در پایان سخنان خود بر ضرورت کنترل پرداخت‌های غیرمتعارف، نظارت دقیق‌تر بر مراکز درمانی و جلوگیری از مداخلات افراد غیرمجاز در حوزه پزشکی تأکید کرد.
او بیان داشت: «کیفیت خدمت نباید فدای پرداخت‌های خارج از تعرفه شود. همچنین، نظارت‌ها باید تقویت شود تا هم از ارائه خدمت بی‌کیفیت جلوگیری شود و هم حقوق پزشکان واقعی پایمال نگردد.»
نتیجه‌گیری: گام روبه‌جلو، اما مسیر ادامه دارد
تعرفه‌های پزشکی سال ۱۴۰۴ با وجود رشد قابل‌توجه ۴۶ درصدی و ابلاغ به‌موقع، هنوز با واقعیت اقتصادی مطب‌ها و مراکز درمانی فاصله دارد. با این حال، اجرای قانون و حرکت در مسیر اصلاح ساختار تعرفه‌گذاری، نویدبخش تحولی مثبت در آینده نظام سلامت کشور است.
اگر بیمه‌ها به تعهدات خود عمل کنند و نظارت‌ها دقیق‌تر شود، این افزایش تعرفه می‌تواند هم به نفع بیماران و هم به سود پزشکان و نظام درمان کشور باشد.
نویسنده
ارسال نظر