آیا کلیه های شما سالم هستند یا اینکه به بیماری کلیوی دچار شده اید؟ کلیه ها نقش بسیار خاص و مهمی در حفظ سلامت بدن ایفا می کنند. آنها مواد زائد را فیلتر کرده، مایعات را متعادل ساخته و فشار خون را تنظیم می نمایند. اما وقتی که کلیه های شما به درستی عمل نمی کنند، بدن شروع به ارسال هشدار و نمایان سازی برخی علائم می کند. نادیده گرفتن این علائم می تواند به عوارض شدید منجر شود.
بر اساس گزارش منتشر شده توسط شورای تحقیقات پزشکی هند (ICMR)، ۱۴ درصد از جمعیت جهان از بیماری های کلیوی رنج می برند. اگر تغییرات غیر عادی در بدن خود مشاهده کرده اید، ممکن است زمان آن رسیده باشد که سلامت کلیه های خود را بررسی کنید. در ادامه این مقاله، ۸ علامت که نشان می دهند کلیه های شما ممکن است در خطر باشند و نیز علل و درمان بیماری کلیوی آورده شده است.
مشاهده علائمی مانند خشکی و خارش پوست، تکرر ادرار، پف زیر چشم و ورم صورت، گرفتگی عضلات، ورم پا و مچ پا، تغییر رنگ ادرار، کمردرد و فشار خون بالا می تواند نشان دهنده وجود بیماری کلیوی باشد که نیاز به توجه پزشکی دارند.
تعریف بیماری کلیوی
بیماری کلیوی یکی از مشکلات جدی سلامتی است که می تواند به عوارض خطرناکی برای بدن منجر شود. کلیه ها نقش حیاتی در تصفیه سموم از خون، تنظیم مایعات بدن، حفظ تعادل الکترولیت ها و تنظیم فشار خون دارند. وقتی کلیه ها به درستی کار نمی کنند، عملکرد سایر ارگان ها تحت تاثیر قرار گرفته و این امر ممکن است به بیماری های مزمن نظیر بیماری مزمن کلیوی یا حاد کلیوی مانند آسیب حاد کلیه منجر شود.
علائم بیماری کلیوی
مشکلات و بیماری کلیوی معمولاً در مراحل اولیه علائم خاصی ندارند، اما با پیشرفت بیماری، علائم زیر ممکن است بروز پیدا کنند:
۱- خشکی و خارش پوست
کلیه ها به حذف سموم و حفظ تعادل مواد معدنی در خون کمک می کنند. وقتی کلیه ها دچار اختلال می شوند، سموم و مواد زائد در بدن تجمع یافته که می تواند باعث خشکی و خارش پوست شود. این موضوع می تواند نشانه ای از اختلالات معدنی و استخوانی باشد که در بیماری های کلیوی رایج هستند. اگر پوست شما حتی پس از مرطوب کردن و آبرسانی، به طور غیرمعمولی خشک به نظر می رسد، ممکن است به بررسی های بیشتری نیاز داشته باشد.
۲- تکرر ادرار
آیا شب ها چندین بار برای ادرار کردن از خواب بیدار می شوید؟ و یا اینکه احساس می کنید بیشتر از حد معمول به ادرار نیاز دارید؟ این امر می تواند گاهی به دلیل مصرف زیاد آب باشد، اما همچنین می تواند نشانه ای از وجود مشکلات کلیوی باشد. کلیه های آسیب دیده نمی توانند به درستی مواد زائد را فیلتر کنند که همین موضوع منجر به افزایش ادرار و تکرر ادرار می شود. در برخی موارد، این وضعیت می تواند نشانه ای از عفونت دستگاه ادراری یا دیابت باشد.
۳- پف زیر چشم و ورم صورت
بیدار شدن با چشمانی پف کرده ممکن است نشان دهنده چیزی بیشتر از صرفا بدخوابی باشد. زمانی که کلیه ها پروتئین را به جای حفظ آن در بدن به وسیله ادرار از بدن خارج می کنند (وضعیتی که به آن پروتئینوری یا دفع پروتئین در ادرار گفته می شود)، مایعات تجمع یافته که باعث ورم می شود. اگر چشمان شما به طور منظم حتی زمانی که استراحت کافی داشته اید پف کرده به نظر می رسند، ممکن است نشانه ای از وجود بیماری کلیوی باشد.
۴- ورم پا و مچ پا
احتباس مایعات یکی از علائم شایع بیماری کلیوی است. وقتی کلیه‌ها به درستی کار نمی‌کنند، سدیم و مایعات اضافی در بدن جمع می‌شوند و باعث تورم در پاها، مچ‌ها و ساق‌ها می‌شود. در حالی که تورم خفیف ممکن است به دلیل ایستادن طولانی‌مدت ایجاد شود، تورم مداوم که از بین نمی‌رود می‌تواند نشانه‌ای از بیماری کلیوی باشد.
۵- گرفتگی عضلات
گرفتگی های عضلانی مکرر، به ویژه در پا، می تواند نشان دهنده عدم تعادل الکترولیت ها به دلیل بیماری کلیوی باشد. کلیه ها مواد معدنی ضروری مانند کلسیم، فسفر و پتاسیم را تنظیم می کنند. زمانی که کلیه ها به درستی کار نمی کنند، این مواد معدنی از تعادل خارج می شوند که به گرفتگی ها و اسپاسم های دردناک عضلات منجر می شود.
۶- تغییر در رنگ یا ماهیت ادرار
ادرار شما اطلاعات زیادی در مورد سلامت کلیه هایتان به شما می دهد. اگر هر یک از تغییرات زیر را مشاهده کردید، ممکن است یکی از علائم هشدار باشد:
- ادرار کف آلود یا حباب دار: این وضعیت می تواند نشان دهنده وجود پروتئین اضافی در ادرار باشد.
- ادرار تیره یا قهوه ای: ممکن است نشانه ای از کم آبی یا وجود خون در ادرار باشد.
- ادرار کدر یا بدبو: ممکن است نشان دهنده عفونت یا مشکل کلیوی باشد. به هر تغییر غیر معمول در ادرار خود توجه نموده و در صورت بروز مشکل با پزشک مشورت کنید.
۷- کمردرد
بیماری کلیوی اغلب باعث درد در ناحیه پایین کمر، به ویژه در یک سمت، می شود. این درد ممکن است ناتوان کننده و مداوم باشد یا در موارد عفونت یا سنگ کلیه تیز و شدید باشد. اگر درد کمر شما به آسیب یا کشیدگی عضلات مربوط نیست، اینکه آیا کلیه ها علت آن هستند را بررسی کنید.
۸- فشار خون بالا
کلیه ها و فشار خون به شدت با هم در ارتباط هستند. کلیه ها به تنظیم فشار خون از طریق حفظ تعادل مایعات و سدیم کمک می کنند. زمانی که کلیه ها به درستی کار نمی کنند، فشار خون می تواند افزایش یافته که فشار اضافی به قلب و رگ های خونی وارد می کند. فشار خون بالا نیز می تواند آسیب بیشتری به کلیه ها وارد کند و یک چرخه خطرناک و معیوب را ایجاد نماید.
علل بیماری کلیوی
- دیابت (قند خون بالا)
دیابت یکی از علل اصلی بیماری کلیوی است. قند خون بالا به رگ های خونی کوچک در کلیه ها آسیب رسانده و باعث اختلال در عملکرد آنها می شود. دیابت کنترل نشده می تواند به مرور زمان به نارسایی کلیه منجر شود. - فشار خون بالا
فشار خون بالا باعث آسیب به رگ های خونی و کلیه ها می شود و مانع از عملکرد صحیح آنها می گردد. کلیه ها در تنظیم فشار خون بدن نقش داشته و زمانی که آنها آسیب ببینند، فشار خون بیشتر می شود، که این یک چرخه معیوب ایجاد می کند. - بیماری های قلبی
مشکلات قلبی و عروقی می توانند به کاهش جریان خون به کلیه ها منجر شوند. این امر باعث می شود که کلیه ها نتوانند به درستی سموم را از خون فیلتر کنند و عملکرد آنها کاهش یابد. - آسیب های حاد کلیوی
آسیب های حاد به کلیه ها ممکن است ناشی از عفونت ها، آسیب های فیزیکی، مسمومیت دارویی یا استفاده طولانی مدت از داروهای خاص باشد. این آسیب ها می توانند به طور ناگهانی باعث نارسایی کلیه شوند. - سنگ کلیه
سنگ های کلیه می توانند به مجاری ادراری آسیب زده و موجب انسداد آنها شوند. این وضعیت می تواند باعث درد شدید و در صورتی که درمان نشود، به آسیب دائمی کلیه ها منجر شود. - عوامل ژنتیکی
برخی از بیماری های کلیوی ارثی هستند. به عنوان مثال، بیماری کلیه پلی کیستیک که منجر به ایجاد کیست های پر از مایع در کلیه ها می شود، به طور ژنتیکی از والدین به فرزندان منتقل می گردد. - مصرف بیش از حد داروها و مواد سمی
برخی داروها مانند مسکن های ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) و داروهای شیمی درمانی می توانند به کلیه ها آسیب برسانند. استفاده طولانی مدت از این داروها ممکن است باعث آسیب به بافت های کلیه شود. - عفونت های مزمن دستگاه ادراری
عفونت های مکرر در دستگاه ادراری می توانند به کلیه ها آسیب وارد کنند و در صورتی که درمان نشوند، ممکن است منجر به بیماری های کلیوی حاد یا مزمن شوند.
پیشگیری از بیماری کلیوی
پیشگیری از بیماری کلیوی شامل رعایت یک سبک زندگی سالم است. رژیم غذایی مناسب، حفظ وزن سالم، ورزش منظم، کنترل فشار خون و دیابت و پرهیز از مصرف بی رویه داروهای شیمیایی می تواند خطر ابتلا به بیماری کلیوی را کاهش دهد.
مراقبت از سلامت کلیه ها از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و با تشخیص زودهنگام و درمان به موقع، می توان از بروز مشکلات جدی تر جلوگیری کرد.
درمان بیماری کلیوی
درمان بیماری کلیوی بستگی به علت و مرحله بیماری دارد. در برخی موارد، تغییر در سبک زندگی مانند کاهش مصرف نمک و چربی، کنترل دیابت، فشار خون و ایجاد محدودیت در مصرف داروهای به خصوص می تواند کمک کننده باشد. در موارد شدیدتر، ممکن است نیاز به دیالیز یا پیوند کلیه باشد.
جمع بندی
کلیه ها نقش حیاتی در سلامت بدن داشته و بیماری کلیوی می تواند علائم مختلفی را به همراه داشته باشد. برخی از علائم هشدار دهنده بیماری کلیوی شامل پوست خشکی و خارش پوست، تکرر ادرار، پف زیر چشم و ورم صورت، ورم پا و مچ پا، گرفتگی عضلات، تغییر در رنگ و ماهیت ادرار، درد در ناحیه کمر و فشار خون بالا هستند. توجه به این علائم و مراجعه به پزشک می تواند به تشخیص زودهنگام بیماری کلیوی و پیشگیری از عوارض جدی ناشی از آن کمک کند.
نویسنده
زهرا ق
پست بعدی
ارسال نظر