زندگی هر کدام از ما پر از لحظات خوب و بد، خوشی‌ها و ناراحتی‌هاست. شاید گاهی احساس کنید که در دور باطلی از افکار منفی و احساسات ناخوشایند گرفتار شده‌اید. آیا بارها از خودتان پرسیده‌اید چرا با وجود تلاش زیاد، همچنان در یک سری مشکلات یا احساسات منفی گیر کرده‌اید؟ شاید دلیلش چیزی باشد که کمتر به آن توجه کرده‌ایم: طرحواره‌ها.
طرحواره‌ها، الگوهای فکری و عاطفی هستند که در دوران کودکی شکل می‌گیرند و تا بزرگسالی به ما می‌چسبند. این الگوها می‌توانند خیلی از رفتارها و احساسات ما را کنترل کنند، حتی زمانی که خودمان متوجه آن‌ها نباشیم. اما سؤال اینجاست: چطور می‌توانیم این طرحواره‌ها را تغییر دهیم؟ آیا می‌شود این الگوهای قدیمی و منفی را کنار گذاشت و به شکلی جدید و سالم‌تر زندگی کرد؟
اگر شما هم از آن دسته افرادی هستید که فکر می‌کنید برخی از مشکلات روانی شما ناشی از طرحواره‌های قدیمی است، یا می‌خواهید یاد بگیرید که چگونه ذهن و احساسات خود را تغییر دهید، طرحواره درمانی می‌تواند مسیر جدیدی برای شما باشد.
آیا تا به حال از خودتان پرسیده‌اید:
- چرا در روابط عاطفی‌ام همیشه احساس ناامنی می‌کنم؟
- چرا همیشه احساس می‌کنم که بی‌ارزش یا ناتوان هستم؟
- چرا با وجود تمام تلاشم، در دست‌یابی به اهدافم موفق نمی‌شوم؟
- چطور می‌توانم از این الگوهای فکری و احساسی منفی رها شوم؟
اگر پاسخ شما به هر کدام از این سوالات مثبت است، شاید زمان آن رسیده که با طرحواره درمانی بیشتر آشنا شوید.
طرحواره چیست و چگونه بر زندگی شما تأثیر می‌گذارند؟
آیا تا به حال احساس کرده‌اید که برخی از رفتارها و احساسات شما، حتی اگر خودتان بخواهید، دوباره و دوباره تکرار می‌شوند؟ گاهی به نظر می‌رسد که هرچه بیشتر تلاش می‌کنیم، نمی‌توانیم از بعضی مشکلات رهایی پیدا کنیم. در این مواقع، ممکن است به طور ناخودآگاه در دام طرحواره‌ها افتاده باشیم.
طرحواره‌ها همان الگوهای ذهنی و عاطفی‌ای هستند که از دوران کودکی در ذهن ما شکل می‌گیرند. این الگوها می‌توانند بر اساس تجربیات اولیه ما با والدین، خانواده و اطرافیان ایجاد شوند. به عبارت ساده‌تر، طرحواره‌ها نقشه‌هایی هستند که ذهن ما بر اساس آن‌ها دنیای اطرافش را می‌سازد و به هر چیزی که در زندگی‌مان می‌بینیم، واکنش نشان می‌دهد.
اما چرا این طرحواره‌ها مهم هستند؟ چرا بعضی از افراد در برابر اتفاقات مشابه واکنش‌های متفاوتی نشان می‌دهند؟ همه این‌ها به دلیل طرحواره‌های ذهنی است که در طول زمان در ذهن ما شکل گرفته‌اند. برای مثال، اگر شما در کودکی تجربه‌های منفی از طرد شدن یا نادیده گرفته شدن داشته‌اید، ممکن است در بزرگسالی احساس کنید که همیشه مورد تایید نیستید و در روابط خود دچار اضطراب شوید. یا ممکن است به دلیل یک طرحواره منفی از «بی‌ارزشی»، همیشه احساس کنید که تلاش‌هایتان بی‌نتیجه است.
این الگوها می‌توانند اثرات عمیقی بر زندگی ما داشته باشند و به طور ناخودآگاه رفتارها و انتخاب‌های ما را هدایت کنند. خیلی وقت‌ها، این طرحواره‌ها در ما به صورت یک نوع خودویرانگری عمل می‌کنند که باعث می‌شود نتوانیم از ظرفیت واقعی خود بهره‌مند شویم.
چطور طرحواره‌ها بر رفتارهای ما تأثیر می‌گذارند؟
طرحواره‌ها نه تنها بر احساسات و افکار ما تأثیر می‌گذارند، بلکه در رفتارهای روزمره‌مان هم خود را نشان می‌دهند. برای مثال:
- اگر طرحواره‌ای از ترس از طرد شدن داشته باشید، ممکن است همیشه از رابطه‌های عاطفی دوری کنید یا مدام نگران باشید که مبادا دیگران شما را ترک کنند.
- اگر طرحواره‌ای از ناتوانی در مواجهه با مشکلات داشته باشید، ممکن است حتی قبل از شروع کارها، احساس کنید که توانایی انجام آن‌ها را ندارید.
- اگر در کودکی احساس کرده باشید که به اندازه کافی مورد توجه و محبت قرار نگرفته‌اید، ممکن است همیشه در تلاش باشید تا از دیگران تایید بگیرید و احساس امنیت کنید.
این‌ها فقط چند نمونه از چگونگی تأثیر طرحواره‌ها بر زندگی ماست. اما خوبی‌اش اینجاست که طرحواره‌ها قابل تغییر هستند! به کمک روش‌های درمانی مثل طرحواره درمانی می‌توان این الگوهای منفی را شناسایی و اصلاح کرد.
چرا طرحواره درمانی روشی مؤثر برای تغییر الگوهای منفی است؟
اگر تا به حال تلاش کرده‌اید که از افکار و احساسات منفی که سال‌ها با شما بوده‌اند رها شوید، ممکن است متوجه شده باشید که تغییر عادات ذهنی و رفتاری به راحتی ممکن نیست. اینجاست که طرحواره درمانی وارد عمل می‌شود. این روش درمانی نه تنها به شما کمک می‌کند تا الگوهای منفی خود را شناسایی کنید، بلکه راهکارهای مؤثری برای تغییر آن‌ها در اختیار شما می‌گذارد.
درمانگرانی که از طرحواره درمانی استفاده می‌کنند، به شما کمک می‌کنند تا به الگوهای فکری و عاطفی‌ای پی ببرید که از دوران کودکی در ذهن شما شکل گرفته‌اند و حالا به طور ناخودآگاه بر زندگی‌تان تأثیر می‌گذارند. طرحواره درمانی برخلاف بسیاری از روش‌های دیگر، به عمق مشکلات فردی و روانی نگاه می‌کند و به جای فقط سرکوب کردن علائم، به ریشه‌های آن‌ها می‌پردازد.
اما چرا این روش درمانی اینقدر مؤثر است؟
- درک عمیق‌تر از ریشه‌های مشکلات
طرحواره درمانی به شما این فرصت را می‌دهد که ریشه‌های مشکلات خود را شناسایی کنید. بسیاری از مشکلات روانی، مانند اضطراب، افسردگی، یا اختلالات ارتباطی، در حقیقت ناشی از طرحواره‌های ناسازگار هستند که در دوران کودکی یا تجربیات منفی گذشته شکل گرفته‌اند. تست طرحواره‌ها به شما کمک می‌کند که دقیقاً این الگوهای منفی را شناسایی کنید تا بتوانید به آن‌ها بپردازید و تغییرشان دهید. - بررسی عمیق‌تر باورهای خود
گاهی اوقات ما باورهایی داریم که به طور ناخودآگاه زندگی‌مان را هدایت می‌کنند. برای مثال، باور به اینکه «من هرگز نمی‌توانم موفق شوم» یا «هیچ‌کس مرا دوست نخواهد داشت»، می‌تواند در شما احساس ناکامی و بی‌ارزشی ایجاد کند. در دوره طرحواره درمانی، درمانگر به شما کمک می‌کند که این باورهای منفی را شناسایی کنید و آن‌ها را با باورهای مثبت‌تر و سازگارتر جایگزین کنید. - تغییر در الگوهای رفتاری و عاطفی
وقتی شما طرحواره‌های خود را شناسایی و بازنگری می‌کنید، در واقع یک قدم بزرگ به سمت تغییر واقعی برمی‌دارید. در دوره طرحواره درمانی، شما یاد می‌گیرید که چطور واکنش‌های احساسی و رفتاری خود را مدیریت کنید و به جای رفتاری که بر اساس طرحواره‌های قدیمی است، رفتاری سالم‌تر و سازگارتر با شرایط جدید از خود نشان دهید. - مناسب برای مشکلات مختلف روانی
یکی از نکات مثبت طرحواره درمانی این است که می‌توان از آن برای درمان طیف وسیعی از مشکلات روانی استفاده کرد. این درمان به ویژه برای افرادی که از مشکلاتی مانند اضطراب، افسردگی، مشکلات رابطه‌ای، و اختلالات شخصیتی رنج می‌برند، مؤثر است. در دوره طرحواره درمانی، شما به طور ویژه روی الگوهای خود تمرکز می‌کنید و یاد می‌گیرید چگونه می‌توانید این مشکلات را از ریشه حل کنید.
نتیجه‌گیری: چرا باید از طرحواره درمانی استفاده کنید؟
اگر احساس می‌کنید که در چالش با افکار و احساسات منفی گرفتار شده‌اید و نمی‌توانید به راحتی از آن‌ها رها شوید، طرحواره درمانی می‌تواند به شما کمک کند. این روش درمانی به شما ابزارهایی می‌دهد تا الگوهای ذهنی قدیمی و منفی خود را شناسایی کنید و به شیوه‌ای مؤثر آن‌ها را تغییر دهید.
همچنین، اگر هنوز مطمئن نیستید که آیا طرحواره‌های ناسازگار در زندگی شما تأثیر دارند یا نه، انجام یک تست طرحواره‌ها می‌تواند شروع خوبی باشد. این تست به شما کمک می‌کند تا دقیقاً بدانید در چه زمینه‌هایی از زندگی‌تان طرحواره‌های منفی فعال هستند و در چه جهتی نیاز به تغییر دارید.
اگر شما هم می‌خواهید از این روش درمانی استفاده کنید، شرکت در دوره طرحواره درمانی می‌تواند مسیر جدیدی برای شما باشد تا زندگی بهتری را تجربه کنید.
راستی در انتها هم بگم من از سایت ذهن موفق این مطالب را برداشتم میتونید در مورد تمامی طرحواره ها به صورت ویدیوی و به صورت کامل اطلاعات کسب کنید تست طرحواره هم دارن.
من لینک سایت رو براتون انتهای مقاله میزارم امیدوارم از مقاله کامل استفاده کرده باشید.
به امید روزی که تمامی ما بتونیم از طرحواره ها رهایی پیدا کنیم و زندگی بهتر و موثر تری در کنار خود و خانواده خود داشته باشیم.
نویسنده
ادمین
ارسال نظر