به گزارش مجله سلامت صد آنلاین، دیسک کمر یکی از اجزای مهم ستون فقرات است که نقش مهمی در جذب ضربه‌ها و فشارهای وارده به ستون فقرات دارد. ستون فقرات انسان از مهره‌هایی تشکیل شده که بین هر کدام از این مهره‌ها یک دیسک قرار دارد. هر دیسک شامل یک حلقه خارجی محکم و یک هسته ژله‌مانند داخلی است. این ساختارها به عنوان بالشتک‌های طبیعی عمل می‌کنند که از مهره‌ها در برابر فشارهای روزانه محافظت می‌کنند و به انعطاف‌پذیری ستون فقرات کمک می‌کنند.
علت دیسک کمر چیست؟
علل مختلفی می‌تواند باعث بروز مشکلات دیسک کمر شود. یکی از شایع‌ترین دلایل، پیری و فرسایش طبیعی بدن است. با افزایش سن، دیسک‌ها به تدریج آب و انعطاف‌پذیری خود را از دست می‌دهند و این کاهش در انعطاف‌پذیری می‌تواند باعث ترک خوردن یا پاره شدن حلقه خارجی دیسک شود. عوامل دیگری مانند بلند کردن اجسام سنگین به صورت نادرست، انجام فعالیت‌های بدنی سنگین، چاقی، و حتی ژنتیک نیز می‌توانند در بروز مشکلات دیسک کمر نقش داشته باشند. صدمات ناگهانی مانند افتادن یا تصادفات نیز ممکن است باعث برآمدگی یا پارگی دیسک شوند.
علائم شایع دیسک کمر چیست؟
دیسک کمر می‌تواند علائم مختلفی داشته باشد که بسته به شدت و محل آسیب متفاوت است. در اینجا به ۱۰ علامت شایع دیسک کمر اشاره می‌کنیم:
- درد کمر: یکی از شایع‌ترین علائم دیسک کمر، درد شدید در ناحیه کمر است که ممکن است به صورت ناگهانی و شدید ظاهر شود.
- درد سیاتیک: این درد از کمر به سمت پاها انتشار می‌یابد و معمولاً در یک طرف بدن احساس می‌شود.
- بی‌حسی: بی‌حسی یا کاهش حس در ناحیه کمر، باسن، پاها و حتی انگشتان پا ممکن است رخ دهد.
- ضعف عضلانی: ضعف در عضلات پاها که ممکن است باعث مشکلاتی در راه رفتن یا بلند کردن اجسام شود.
- گزگز: احساس گزگز یا سوزن سوزن شدن در ناحیه کمر و پاها.
- درد هنگام نشستن: درد ممکن است با نشستن طولانی مدت تشدید شود.
- درد هنگام خم شدن: خم شدن به جلو یا بلند کردن اجسام می‌تواند درد را افزایش دهد.
- کاهش انعطاف‌پذیری: کاهش توانایی در انجام حرکات انعطاف‌پذیر مانند خم شدن یا چرخش.
- درد شبانه: درد ممکن است در شب و هنگام خوابیدن تشدید شود.
- مشکلات ادراری و مدفوعی: در موارد شدید، مشکلاتی مانند بی‌اختیاری ادرار و مدفوع ممکن است بروز کند که نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد.
علائم دیسک کمر در پاها چیست؟
دیسک کمر می‌تواند علائمی در پاها ایجاد کند که به دلیل فشار بر روی عصب‌های سیاتیک است. علائم دیسک کمر در پاها شامل موارد زیر می‌شود:
- درد سیاتیک: درد شدید که از کمر به سمت پاها انتشار می‌یابد و معمولاً در یک طرف بدن احساس می‌شود.
- بی‌حسی: کاهش حس یا بی‌حسی در پاها و انگشتان پا.
- ضعف عضلانی: ضعف در عضلات پاها که ممکن است باعث مشکلاتی در راه رفتن یا بلند کردن اجسام شود.
- گزگز: احساس گزگز یا سوزن سوزن شدن در پاها.
- کاهش انعطاف‌پذیری: کاهش توانایی در انجام حرکات انعطاف‌پذیر پاها.
راه های تشخیص دیسک کمر چیست؟
تشخیص دیسک کمر نیاز به بررسی دقیق توسط پزشک دارد و شامل مراحل زیر می‌شود:
- معاینه بالینی: پزشک با بررسی تاریخچه پزشکی و انجام معاینه فیزیکی، علائم و نشانه‌های دیسک کمر را ارزیابی می‌کند.
- تصویربرداری: استفاده از روش‌های تصویربرداری مانند MRI (تصویربرداری رزونانس مغناطیسی) و CT اسکن (توموگرافی کامپیوتری) برای مشاهده دقیق دیسک‌ها و تشخیص هرگونه آسیب یا برآمدگی.
- آزمایش‌های عصبی: انجام آزمایش‌های عصبی برای بررسی عملکرد عصب‌ها و تشخیص هرگونه ضعف یا بی‌حسی.
- الکترومیوگرافی (EMG): این آزمایش برای اندازه‌گیری فعالیت الکتریکی عضلات و عصب‌ها استفاده می‌شود و می‌تواند به تشخیص دقیق‌تر کمک کند.
- آزمایش‌های خون: در برخی موارد، آزمایش‌های خون برای رد کردن سایر علل ممکن برای علائم انجام می‌شود.
تشخیص دقیق دیسک کمر در کنار مشاهده علائم دیسک کمر در پاها نیاز به ترکیبی از این روش‌ها دارد تا پزشک بتواند بهترین روش درمانی را برای بیمار تعیین کند.
انواع درمان دیسک کمر چیست؟
درمان دیسک کمر بسته به شدت و نوع آسیب می‌تواند متفاوت باشد. در اینجا به برخی از روش‌های درمانی رایج اشاره می‌کنیم:
- درمان‌های غیرجراحی:
– استراحت: استراحت کوتاه‌مدت می‌تواند به کاهش درد و التهاب کمک کند، اما استراحت طولانی‌مدت توصیه نمی‌شود.
– داروها: استفاده از داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن و ناپروکسن برای کاهش درد و التهاب.
– فیزیوتراپی: تمرینات فیزیوتراپی می‌تواند به تقویت عضلات کمر و بهبود انعطاف‌پذیری کمک کند. فیزیوتراپیست‌ها ممکن است از تکنیک‌های مختلفی مانند ماساژ، تمرینات کششی و تقویتی استفاده کنند.
– تزریق استروئید: تزریق استروئید به ناحیه آسیب‌دیده می‌تواند به کاهش التهاب و درد کمک کند.
– تغییرات در سبک زندگی: کاهش وزن، اجتناب از بلند کردن اجسام سنگین و انجام تمرینات منظم می‌تواند به بهبود وضعیت کمک کند.
- درمان‌جراحی ( عمل دیسک کمر ):
– دیسککتومی: در این روش، بخش آسیب‌دیده دیسک که بر روی عصب فشار می‌آورد، برداشته می‌شود.
– لامینکتومی: در این روش، بخشی از استخوان مهره برداشته می‌شود تا فشار از روی عصب برداشته شود.
– فیوژن ستون فقرات: در این روش، دو یا چند مهره به هم جوش داده می‌شوند تا حرکت بین آنها کاهش یابد و درد کاهش یابد.
– جراحی‌های کم‌تهاجمی: این نوع جراحی‌ها با استفاده از تکنیک‌های پیشرفته و برش‌های کوچک انجام می‌شوند و زمان بهبودی کوتاه‌تری دارند.
پیشگیری از دیسک کمر چیست؟
پیشگیری از دیسک کمر نیاز به توجه به سبک زندگی و انجام تمرینات مناسب دارد. در اینجا به برخی از روش‌های پیشگیری اشاره می‌کنیم:
- حفظ وزن مناسب: اضافه وزن می‌تواند فشار زیادی بر روی ستون فقرات وارد کند. حفظ وزن مناسب می‌تواند به کاهش این فشار کمک کند.
- ورزش منظم: انجام تمرینات منظم و مناسب می‌تواند به تقویت عضلات کمر و بهبود انعطاف‌پذیری کمک کند. تمرینات کششی و تقویتی برای عضلات کمر و شکم بسیار مفید هستند.
- بلند کردن صحیح اجسام: هنگام بلند کردن اجسام سنگین، از زانوها خم شوید و از عضلات پاها برای بلند کردن استفاده کنید، نه از کمر.
- حفظ وضعیت صحیح بدن: هنگام نشستن، ایستادن و خوابیدن، وضعیت صحیح بدن را حفظ کنید. استفاده از صندلی‌های ارگونومیک و تشک‌های مناسب می‌تواند به بهبود وضعیت بدن کمک کند.
- اجتناب از نشستن طولانی‌مدت: نشستن طولانی‌مدت می‌تواند فشار زیادی بر روی دیسک‌های کمر وارد کند. هر ۳۰ دقیقه یک بار بلند شوید و کمی حرکت کنید.
- کاهش استرس: استرس می‌تواند باعث تنش عضلانی شود که به نوبه خود می‌تواند به مشکلات کمر منجر شود. تمرینات آرامش‌بخش مانند یوگا و مدیتیشن می‌تواند به کاهش استرس کمک کند.
- تغذیه مناسب: مصرف مواد غذایی غنی از کلسیم و ویتامین D می‌تواند به حفظ سلامت استخوان‌ها و دیسک‌ها کمک کند.
نویسنده
