درمان دیسک کمر توسط فوق تخصص درد به روش‌های نوین امکان‌پذیر است. دیسک کمر نقش تشک‌های بادی را بین مهره‌ها ایفا می‌کنند تا مهره‌ها بتوانند به راحتی حرکت کنند. دیسک‌ها قوام ژله‌ای دارند و بسیار مستعد سائیدگی و پارگی ناشی از افزایش سن یا صدمات هستند.
فتق دیسک کمر چیست
دیسک‌های ضعیف شده به دلیل سن یا ضربه، دچار برآمدگی یا پارگی می‌شوند که موجب فشار بر ریشه‌های عصبی نخاعی شده و می‌توانند درد شدید در گردن و دست‌ها یا کمر و پاها (سیاتیک) ایجاد کنند که به این حالت فتق دیسک گردن یا کمر می‌گویند که خوشبختانه درمان دیسک کمر توسط متخصص درد امکان‌پذیر است.
کار دیسک کمر چیست
دیسکی که بین مهره‌های کمر قرار گرفته است، امکان حرکت مهره‌های مجاور و جذب شوک وارد شده را فراهم میکند. در واقع مانند یک کمک فنر ضرباتی که به کمر وارد می‌شود را خنثی خواهد کرد.
دیسک کمر کجاست
پنج دیسک بین مهره‌ای در ستون فقرات شما قرار دارد. دیسک علاوه بر اینکه مانند ضربه گیر عمل میکند، به تحمل وزن شما کمک میکند و امکان حرکت بین هر مهره را نیز فراهم خواهد کرد.
درد سیاتیک چیست و ارتباط آن با دیسک کمر
همان درد کمری‌ست که به دلیل فشار به عصب سیاتیک ایجاد می‌شود. عصب سیاتیک عصب بزرگی است که از قسمت تحتانی کمر به سمت پاها می‌رود. وقتی به آن صدمه یا فشار وارد می‌شود، مثلاً به دلیل فشار دیسک بیرون زده، موجب درد در ناحیه تحتانی کمر شده که به لگن، باسن و پاها انتشار می‌یابد. بالغ بر ۹۵ درصد دردهای سیاتیک بدون جراحی باز بهبود می‌یابند.
عوامل خطرساز
مواردی که احتمال این بیماری را افزایش می‌دهد به شرح زیر است:
- افزایش سن
- اضافه وزن
- مصرف سیگار
- خم کردن بیش از حد کمر
- مشاغل مربوط به حمل اجسام سنگین
علائم دیسک کمر
بیشتر فتق دیسک در ناحیه پایین کمر ایجاد می‌شود؛ اما امکان ایجاد آن در گردن نیز وجود دارد. علائم ناشی از این بیماری بسته به محل دیسک و اینکه آیا به عصب فشار وارد میکند یا خیر متفاوت است. معمولا این عارضه تنها یک طرف بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
احساس درد در پا
اگر فتق دیسک در پایین کمر رخ داده باشد، علاوه بر درد در ناحیه کمر، در باسن، ساق پا و ران خود نیز درد احساس خواهید کرد که به عنوان علائم دیسک کمر در پا در نظر گرفته می‌شود.
بی حسی و گزگز
افرادی که بی حسی و گزگز را تجربه می‌کنند دچار فتق دیسک هستند، در ناحیه‌ای که عصب آسیب دیده است این عارضه رخ می‌دهد.
علائم عفونت دیسک کمر
در صورتی که فضای بین مهره‌ای دچار عفونت شود، علائم مختلفی از جمله کمردرد شدید، کاهش وزن، تب و لرز، دفع ادرار دردناک و اسپاسم عضلانی را تجربه می‌کنید.
علائم دیسک در بارداری
در برخی موارد خانم باردار هیچ علائمی را تجربه نمی‌کند و از وجود این بیماری اطلاعی ندارد. با این حال در برخی از افراد با رشد جنین وضعیت بدتر می‌شود و درد بیشتری را احساس می‌کنند.
درد دیسک کمر چگونه است؟
احساس درد به‌صورت شدید یا سوزشی احساس می‌شود. همچنین تجربه بی حسی یا گزگز در قسمتی که عصب آسیب‌دیده است، از سوی بیماران گزارش می‌شود.
عوارضی شایع
در صورت ابتلا به این بیماری ممکن است چنین عوارضی را تجربه کنید:
- از دست دادن کنترل روده یا مثانه
- استئوآرتریت در کمر
- درد در یک یا هر دو پا
- ضعف یا گزگز در یک یا هر دو پا
- و…
راه‌های جلوگیری از ایجاد کمردرد ناشی از این عارضه
هیچ راه مطمئنی برای جلوگیری از کمردرد وجود ندارد؛ اما می‌توانید اقدامات مؤثری برای کاهش ریسک کمردرد انجام دهید. این اقدامات عبارتند از:
- کنترل وزن و جلوگیری از چاقی بیش از حد
- تمرینات ورزشی منظم
- پرهیز از بلندکردن اجسام سنگین
- اطمینان حاصل کنید که نوع شغل شما از شغل‌های پرخطر برای ابتلا به کمردرد نیست.
- داشتن رژیم غذایی سالم
- ترک سیگار
علت فتق دیسک کمر در خانم‌ها
از علل شایع فتق دیسک کمر در خانم‌ها بارداری، ژنتیک، چاقی و سابقه آسیب‌های کمری است. عوامل خطرساز در ایجاد فتق دیسک در خانم‌ها از جمله سن، وزن، قد، سبک زندگی و… می‌تواند تاثیرگذار باشد. به‌طور کلی با مراجعه به کلینیک دیسک کمر یا درد می‌توانید خدمات درمان دیسک کمر را دریافت کنید.
پارگی دیسک کمر چگونه رخ می‌دهد
فشار یا آسیب بیش از حد می‌تواند منجر به فتق دیسک شود. محتویات درون دیسک به‌طور طبیعی با افزایش سن دچار تخریب می‌شود، در واقع قسمتی که این محتویات را درون خود جای می‌دهد، شروع به ضعیف شدن می‌کنند. با بیشتر شدن این انحطاط، یک فشار جزئی یا حرکت پیچشی منجر به پارگی دیسک می‌شود.
فتق دیسک یا پارگی دیسک کمر در چه سنی مشاهده می‌شود
تا سن ۳۵ سالگی تقریبا ۳۰ درصد از افراد دچار این عارضه می‌شوند و تا سن ۶۰ سالگی بیش از ۹۰ درصد این عارضه را تجربه می‌کنند. چنین انحطاطی طبیعی است و همیشه همراه با درد نیست.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم
اگر پس از گذشت ۴ تا ۶ هفته احساس درد یا بی حسی داشتید یا وضعیت شما بدتر شد، با پزشک در میان بگذارید. در صورت داشتن چنین علائمی فورا با پزشک تماس بگیرید:
- مشکل داشتن برای رفتن به دستشویی
- از دست دادن عملکرد روده یا مثانه
- درد شدید هنگام شب
- کاهش وزن
- بی حسی در پاها
- درد یا ضعف بیشتر از حد طبیعی در ستون فقرات
نحوه تشخیص
در ابتدا باید به کلینیک جهت درمان دیسک کمر مراجعه کنید. پزشک ابتدا کمر شما را بررسی خواهد کرد و توانایی‌تان را برای نشستن، ایستادن، قدم زدن و بلند کردن پاها ارزیابی میکند. همچنین ممکن است از شما بخواهد که به درد خود نمره‌ای از صفر تا ۱۰ دهید.
این ارزیابی‌ها تعیین میکند که درد از کجا شروع می‌شود و چه مقدار درد می‌تواند شما را از کار بازدارد. همچنین می‌توانند باعث جلوگیری از علل جدی‌تر درد پشت شوند. در کنار تمام این معاینات، پزشک ممکن است انجام یک یا چند مورد زیر را درخواست کند:
اشعه ایکس
این تصاویر همترازی استخوان‌های شما و اینکه آیا شما آرتروز یا استخوان‌های شکسته دارید را نشان می‌دهد. این تصاویر به تنهایی با نخاع، عضلات، اعصاب و دیسک شما نشان نمی‌دهد.
CT اسکن یا MRI
این اسکن تصاویری را تولید میکند که می‌تواند فتق دیسک یا مشکلات استخوانی، ماهیچه‌ها، بافت، تاندون‌ها، اعصاب، رباط‌ها و رگ‌های خونی را نشان دهد.
آزمایش خون
این آزمایش به تعیین اینکه آیا شما عفونت یا شرایط دیگر که ممکن است باعث درد شود دارید یا خیر، کمک میکند.
اسکن استخوان
در موارد نادر، پزشک ممکن است اسکن استخوان را برای جستجوی تومورهای استخوانی یا شکستگی‌های فشاری ناشی از پوکی استخوان، مورد استفاده قرار دهد.
چه زمانی نیاز به جراحی داریم
در صورتی که بیمار با هر یک از علائم زیر مواجه شود، جراحی دیسک کمر (بسته یا باز) لازم می‌شود:
- پادردی که با ۶ هفته درمان طبی و استراحت بهبود نیابد.
- اختلال در حرکات پا یا اختلال اسفنگتری، از دست دادن کنترل ادرار و مدفوع (بی‌اختیاری ادرار و مدفوع).
- دردهای مکرر که باعث اختلال در انجام فعالیت‌های روزانه شود.
ورزش برای فتق دیسک
جهت رفع گردن درد
جهت تسکین درد و فشار ناشی از فتق دیسک نزدیک گردن افراد باید چنین تمریناتی را انجام دهند:
- به‌صورت عمودی روی یک صندلی بنشینید و سر خود را به سمت قفسه سینه و مجدد به سمت عقب ببرید.
- گوش چپ را به سمت شانه چپ و همچنین گوش راست را به سمت شانه راست حرکت دهید.
- این تمرین را چندین‌بار انجام دهید.
تمرین برای همسترینگ
تمرینات همسترینگ را نیز برای جلوگیری از فتق دیسک، با کشش ملایم و نشسته در امتداد همسترینگ را انجام دهید:
- روی یک صندلی صاف بنشینید، یک پای خود را صاف و کشیده به طوری که پاشنه روی زمین قرار گیرد، نگه دارید.
- در حالی که کمر خود را صاف نگه داشته‌اید، باید به سمت جلو خم شوید تا جایی که در بالای ران احساس کشیدگی کنید.
- به مدت ۱۵ تا ۳۰ ثانیه باید در این حالت باقی بمانید.
- مجدد با پای دیگر خود این تمرین را تکرار کنید.
تمرین برای تسکین درد پایین کمر
تمرینات خم کردن کمر منجر به کشش ستون فقرات و عضلات کمر می‌شود. لازم به ذکر است که قبل از انجام این تمرین با پزشک مشورت داشته باشید. در ادامه این حرکات را انجام دهید:
- باید به پشت دراز بکشید و هر دو زانوی خود را به سمت قفسه سینه نگه دارید.
- در همین حالت، باید سر خود را به جلو حرکت دهید تا کشش را در قسمت میانی و پایین کمر احساس کنید.
- این تمرین را باید چندین‌بار تکرار کنید.
آیا پیاده روی برای دیسک کمر مضر است
ورزش‌‌هایی مانند پیاده روی، دوچرخه سواری و شنا معمولا برای افراد مبتلا به این عارضه نه تنها خطری ندارد، بلکه مفید است؛ زیرا به بهبود تناسب اندام داخلی و تقویت عضلات کمک میکند.
درمان دیسک کمر
معمولا این عارضه به آرامی طی چند روز تا چند هفته بهبود پیدا میکند. گاهی بیماران تا ۳ الی ۴ ماه علائمی ندارند. با این حال برخی از بیماران کمی درد را طی بهبودی خود احساس می‌کنند. معمولا درمانی که برای آن در نظر گرفته می‌شود، غیر جراحی است. درمان غیر جراحی شامل موارد زیر می‌شود:
استراحت
یک تا دو روز استراحت کنید؛ زیرا به تسکین کمردرد و پا درد کمک میکند. در صورت شروع فعالیت‌های روزانه به این موارد توجه داشته باشید:
- در طول روز استراحت داشته باشید؛ اما از نشستن طولانی مدت خودداری کنید.
- تمام فعالیت‌های خود را آهسته و کنترل شده انجام دهید، به خصوص زمانی که به جلو خم می‌شوید یا وسیله‌ای را بلند می‌کنید.
- از انجام فعالیت‌هایی که منجر به بدتر شدن درد می‌شود خودداری کنید.
- داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن می‌تواند کمک کننده باشد.
فیزیوتراپی
برخی از تمرینات خاصی که برای شما در نظر می‌گیرند به تقویت عضلات کمر و شکم کمک میکند.
تزریق استروئید اپیدورال
تزریق یک داروی کورتیزون به فضای اطراف اعصاب به کاهش التهاب و درد کمک میکند. معمولا این روش درمانی زمانی برای بیمار انجام می‌گیرد که هیچ روش غیر تهاجمی و اولیه موثر عمل نکرده باشد.
درمان قطعی دیسک کمر با لیزر دیسک
ما به شما پیشنهاد می‌کنیم برای درمان درد به متخصص درد مراجعه کنید. پزشک کاملا وضعیت شما را به صورت تخصصی مورد ارزیابی قرار می‌دهد و با توجه به شرایطی که دارید، بهترین روش درمانی غیر جراحی را به شما توصیه خواهد کرد. یکی از روش‌های نوین و موثر، لیزر دیسک است. طی این روش پزشک روند درمان را به صورت کاملا بسته انجام می‌دهد و بافتی که عصب فشار وارد میکند، برداشته می‌شود.
آیا درمان دردهای ناشی از دیسک کمری- گردنی فقط جراحی باز است
خیر، امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی روش‌های کمتر تهاجمی و پُرعارضه، جای خود را به روش‌های کمتر تهاجمی داده است. در بین این روش‌ها برای درمان بیرون‌زدگی دیسک‌های کمری روش PLDD یا جراحی لیزری دیسک جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده است.
آیا امکان جراحی دیسک بدون بیهوشی و برش جراحی وجود دارد
بله، روش‌های نوینی وجود دارد که برای درمان دیسک کمر بدون بیهوشی و برش جراحی، با کمک یک سوزن نازک انجام می‌شود. در این روش استخوان یا ساختار بیومکانیک مهره‌ها درگیر نمی‌شوند و کمترین آسیب به بافت‌های اطراف دیسک وارد خواهد شد.
بنابراین ریسک درد بعد از عمل و چسبندگی‌های ناشی از اعمال جراحی باز در این روش‌ها نیازی به بیهوشی و برش جراحی ندارد و بیمار همان روز یا صبح روز بعد، از بیمارستان ترخیص می‌شود.
تمام این موارد با کمک یک سوزن انجام می‌شود که تحت راهنمایی اشعه ایکس وارد دیسک بیرون زده شده و حجم دیسک را کم میکند و فشار از روی کانال نخاعی و ریشه‌های عصبی برداشته می‌شود.
وضعیت بیمار پس از عمل جراحی بسته دیسک چگونه است
چند ساعت پس از اتمام عمل جراحی بسته دیسک کمر بیمار مرخص می‌شود. بیمار نباید تا مدت ۲۴ ساعت پس از عمل جراحی خم شود. ممکن است که بیمار تا چند روز پس از عمل جراحی بسته ستون فقرات و دیسک کمر به داروهای ضددرد نیاز داشته باشد.
پس از گذشت یک هفته از عمل جراحی بسته دیسک کمر بیمار می‌تواند فعالیت‌های طبیعی خود را آغاز کند. بیمار پس از عمل جراحی بسته دیسک کمر می‌تواند با انجام ورزش های مناسب، زندگی سالم، فعال و بی‌درد را آغاز کرده و از حس خوب سلامتی برخوردار شود.
همواره پزشکان متعهد به این اعتقاد دارند که با روش‌های کمتر تهاجمی، به درمان درد بیمار کمک کنند و از انجام روش‌های پرخطر با عوارض و هزینه‌های بالا جلوگیری شود. در نهایت با راهنمایی و مشورت پزشکان بهترین روش درمانی برای شما به کار می‌رود. همیشه به یاد داشته باشید جراحی باز تنها راه درمانی نیست، بلکه آخرین راه درمان دیسک کمر است.
آیا دیسک کمر خوب می‌شود
معمولا این عارضه در بسیاری از افراد خود به خود به مرور زمان یا با راهکارهای غیر جراحی بهبود پیدا میکند. تنها در مواقع نادر اگر هیچ روش غیر جراحی به بهبود کمک نکند، در نهایت عمل جراحی در نظر گرفته می‌شود.
بی حسی پا بعد از جراحی دیسک کمر
برخی از بیمارانی که تحت عمل جراحی قرار می‌گیرند، دچار بی حسی یا ضعف در یک یا هر دو پای خود می‌شوند. پس از جراحی ستون فقرات، اعصاب و عضلات اطراف ملتهب و متورم می‌شود، چنین شرایطی منجر به بی حسی در پاها خواهد شد.
آیا جراحی دیسک کمر عوارض دارد
در صورتی که بنا به تشخیص پزشک این روش برای درمان در نظر گرفته شده است، قطعا مزیت آن بیش از عوارض احتمالی آن است. یکی از شایع‌ترین عوارض، عفونت محل برش است. معمولا با مصرف آنتی بیوتیک قابل پیشگیری و درمان است. احتمال عفونت در بیمارانی که دچار بیماری دیابت هستند یا استروئید مصرف می‌کنند، بیشتر است. بهتر است روش‌های بسته و بدون جراحی را برای درمان انتخاب کنید.
نویسنده
ارسال نظر